ریزازدیادی هیبریدهای هلو*بادام و ردیابی تنوع سوماکلون گیاهان باززا شده با استفاده از نشانگرهای srap

بادام، prunus dulcis mill، از قدیمی ترین محصولات خشکبار بوده که امروزه بیشترین سهم از تولید خشکبار جهان را در بر می گیرد. بادام مصارف خوراکی، صنعتی و آرایشی دارد و در داروسازی از روغن آن استفاده می شود. از زمان های قدیم در منطقه های خشک افزایش بادام تنها از راه بذر صورت می گرفت. پس از مرسوم شدن پیوند نیز از دانهال ها به عنوان پایه استفاده می شد. امروزه اصلاح پایه های درختان میوه همگام با اصلاح ارقام میوه مورد توجه محققین قرار گرفته و باغداران در هنگام تهیه نهال مورد نیاز خود، به انتخاب پایه مناسب با شرایط اقلیمی و خاکی منطقه مورد نظر توجه خاصی دارند. تکنیک کشت بافت امکان تکثیر تعداد زیادی گیاه که از لحاظ ژنتیکی شبیه هم هستند را فراهم می کند. این تحقیق به منظور مقایسه و بررسی ریزازدیادی دو هیبرید بومی شوراب (1) و (2) در مقابل هیبرید gf677 صورت گرفت. باززایی غیر مستقیم از طریق برگ هیبرید gf677، با وجود کالوس زایی مناسب آنها موفقیت آمیز نبود. جوانه های جانبی و انتهایی هیبریدهای gf677، شوراب (1) و شوراب (2) به منظور بدست آوردن ترکیب مناسب هورمون ها جهت ریزازدیادی آنها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت استفاده از بنزیل آمینو پورین و دو ترکیب هورمون ایندول بوتیریک اسید را ثابت کرد. در این تحقیق دو نوع قند سوربیتول و سوکروز جهت ریشه زایی استفاده شد و نتایج نشان داد که سوربیتول به همراه هورمون ایندول بوتیریک اسید بیشترین تاثیر را بر ریشه زایی دارد. نتایج حاصل، نشان از پرآوری مشابه و مطلوب هیبریدهای شوراب (1) و (2) در مقایسه با gf677 و مهمتر از آن قدرت ریشه زایی بالای شوراب (2) و شوراب (1) نسبت به هیبرید gf677 بود. این نتیجه می تواند زمینه ساز توجه به هیبرید های بومی باشد. وجود تنوع در گیاهان باززا شده از کشت بافت، از ارزش اقتصادی آنها می کاهد، بنابراین تشخیص این تنوع در مراحل اولیه رشد لازم بنظر می رسد. جهت ارزیابی ثبات ژنتیکی از یک گیاه مادری و 16 گیاه باززا شده از کشت بافت هیبرید های هلو× بادام استفاده شد. بررسی تنوع سوماکلونی توسط 10 جفت آغازگر srap صورت گرفت. متوسط میزان نوارهای تولید شده هر آغازگر از تعداد 10 (آغازگرهای e2m5 و e1m5) تا 25 نوار (آغازگر e6m6) متغییر بود. آغازگرهای e2m5 و e2m4 نوارهای یک شکل در همه جمعیت های مورد بررسی ایجاد کردند. بیشترین میزان تنوع در آغازگر e4m4 دیده شد که بطور متوسط 5/10% چند شکلی نشان داد. طبق این تحقیق وجود تنوع سوماکلون درگیاهان باززا شده وابسته به ژنوتیپ گیاه مادری است و همچنین تفاوت در میزان تنوع می تواند ناشی از منبع ریزنمونه و تعداد واکشت باشد.